İnsan yaşamının ideal hedeflerinden biri olan sağlıklı beslenme gerek kısa dönem gerekse de uzun dönem olarak farklı etkileri ve sonuçları bulunmaktadır. İnsan beslenmesinin sağlıklı şekilde sürdürülmesi, değişen yaşam koşullarında ağırlığını koruyan bir öneme sahip olduğu gibi aynı zamanda birçok riski ortadan kaldırma konusunda da etkilidir. Beslenme yöntemlerinde uygulanabilen bazı küçük değişiklikler sayesinde sağlıklı beslenme yaşamın neredeyse hemen her alanında büyük farkları ortaya çıkarabilmektedir.
Yemen her yaşta ve kişiye bağlı olarak sağlıklı beslenme prensipleri ve uygulamaları değişiklik gösterebilmektedir. Kişiye ve yaşam tarzına bağlı olarak bazı besin grupları ve tüketim miktarlarında farklılıklar olması ise normal bir durumdur. Sağlıklı ve doğal beslenmenin gerçekleşebilmesi için ise besin gruplarını tanımak ile işe başlanabilir. Bu durumda da sağlıklı beslenmenin ne olduğu, sağlıklı beslenme zaman aralıkları ve uygun egzersiz ve aktif yaşam gibi konulara göz atmak faydalı olabilir.
Genel olarak sağlıklı beslenme dengeli beslenme ile eş anlamlı ya da benzer bir tanımlama olarak ele alınmaktadır. Birçok farklı disipline göre bu tanımlama doğrudur. Sağlıklı bir şekilde beslenmek için, bedenin ihtiyacı olan yeterli ve dengeli beslenme adımlarını uygulamak gereklidir.
Bedeni cnlı bir organizma olarak işlevsel, zinde ve sürdürülebilir halde tutmak için sağlıklı ve dengeli beslenmek önemli bir konudur. Bu nedenle vücudun beslenebilmesi için yağlar, karbonhidratlar, vitaminler, proteinler ve de minerallerden oluşan bileşkeleri yeterli düzeyde ve zamanında tüketmek önemlidir. Sağlıklı beslenme bütün bu içerikleri vücudunuzun ihtiyaç duyduğu zaman aralıklarına bağlı olarak geliştirilen ve sürekli olarak uygulanan bir yaşam tarzı olarak da düşünülebilir.
Sağlıklı bir insanın yukarıda bahsi geçtiği gibi bütün besin bileşiklerine ihtiyacı vardır. Genellikle tek tip beslenme alışkanlığı bulunan kişilerde ise ilerleyen zamanlarda bazı rahatsızlıkların meydana gelmesi olasıdır. Bu durumda dengeli ve sağlıklı beslenme konularına özen gösterilmesi ve bunun için gerekli rutinlerin oluşturulması tavsiye edilir. Özellikle de beslenme rutinlerinde her besin grubuna ağırlık verilmelidir.
Genellikle literatür bilgisinde sağlıklı beslenme piramidi denilen bir şema uyarınca bir plan oluşturulabilir. Bu piramit içerisinde karbonhidratlar, mineraller, proteinler, lifler ile yağ ve şeker grupları bulunmaktadır. Bu piramitten etkin ve faydalı bir şekilde yararlanmak için kendinize uygun bir rehber edinmeyi de düşünebilirsiniz.
Karbonhidratlar, sağlıklı bir beslenme rutininin en alt basamağında ve temelinde yer alır. Sıklıkla tüketilmesi gerekmektedir. Bu besin gruplarında ise pirinç, bulgur, makarna ve benzeri gibi ürün grupları yer alır.
Mineraller, sağlıklı bir yaşam için gerekli besin gruplarındandır. Mineraller bakır, kalsiyum, demir, çinko, keratin gibi içeriklere sahiptir. Genellikle sebze ve meyve ürünlerinde bolca bulunur. Hücrelerin korunması, yenilenmesi; kemik, diş, cilt sağlığı için son derece önemlidir. Ayrıca kalp ritmi, sıvı dengesi ya da kan basıncı gibi konular için de hayati öneme sahiptir.
Protein grupları, kas dokularının devamlılığı ve korunması için gereklidir. Vücudun hayatta kalabilmesi ve hareketlerine devam edebilmesi için belirli bir miktar kalori yakılması gereklidir. Bu işlemi kaslar ve kas grupları gerçekleştirmektedir. İşte kasların bu işlevleri yerine getirmesi için güçlendirilmesi ve desteklenmesi gereklidir. Proteinler tam olarak bu işlevi yerine getirmektedir. Et, süt ve baklagil ürünlerinde proteinler bulunmaktadır. Kısacası bitkisel ve hayvansal ürünlerden protein alımı gerçekleşebilmektedir.
Yağ ve şekerler ise dikkatli oranda ve sağlıklı içerikler yardımı ile tüketilmesi gereken besinler içerisinde yer almaktadır. Özellikle A, D, E, K vitaminlerinin vücutta taşınması ve sentezlenmesi işlevleri yağ ve şeker ile gerçekleşmektedir. Dolayısı ile sağlıklı beslenme için vitamin alımını da yağ ve şeker vasıtası ile gerçekleştirmek gereklidir. Ancak rafine ürünler yerine doğal ve sağlıklı şeker-yağ alımına uyulması gereklidir.
Dünyaca ünlü birçok araştırma sonucuna göre sağlıklı beslenme birçok farklı kronik rahatsızlığın önlenmesi için hayati bir öneme sahiptir. Genellikle bazı kronik rahatsızlıklar ve ileri düzey hastalıklar, sağlıklı beslenme konusunun uygulanmaması nedeni ile meydana gelebilmektedir. Özellikle düzensiz ve sağlıksız beslenme sonucunda enfeksiyon hastalıkları başta olmak üzere akut bazı rahatsızlıklar zaman içerisinde meydana gelebilmektedir.
Düzensiz ve sağlıksız beslenme sonucunda obezite başta olmak üzere kalp ve damar hastalıkları, diyabet, hormonal bozukluklar, metabolik hastalıklar meydana gelebilmektedir. Sıralamak gerekirse;
Yukarıda bulunan ve sağlıksız beslenme nedeni ile meydana gelebilme olasılığı bulunan bu durumlara karşılık ise yaşam rutinlerinize bağlı olarak sağlıklı beslenme düzeninizi oluşturmanız tavsiye edilmektedir.
Hemen her insanın, kendine ait günlük rutinleri olduğu gibi bir de farklı bir yemek yeme düzeni bulunmaktadır. Kişilerin yaşam tarzlarına, çalışma hayatlarına, beden kitle endekslerine ve sahip oldukları sağlık durumlarına bağlı olarak değişiklik gösteren beslenme alışkanlıkları, beraberinde bazı etkileri de getirmektedir. Örneğin genellikle sabit olarak masa başı çalışan kişilerin yaşamlarına hareket katabilmeleri için spor ya da düzenli egzersiz programlarını gündelik rutinlerine eklemeleri ileride olumlu etkileri meydana getirebilmektedir. Bir de buna bağlı olarak hareketsiz yaşam tarzı nedeniyle sağlıklı beslenme kurallarını uygulamak da sağlıklı beden ve zihin bütünlüğü için etkilidir. İşte bu durumda ağır bir egzersiz programı yapmadan, sağlıklı beslenerek de hareketsiz yaşam tarzının etkilerini minimum seviyelere indirmek olasıdır.
Kısacası;
Bu şekilde sağlıklı beslenme insan bedenine ve yaşamına sınırsız bir fayda sunmaktadır. Eğer sağlıklı beslenme konusunda destek alma ihtiyacı içerisinde bulunursanız bu konuda uzman bir destek almanız tavsiye edilir. Yaşam tarzınıza, çalışma koşullarınıza, yaşınıza ve tüketmekten hoşlandığınız besinlere göre özel bir program hazırlanması için destek almak birçok konuda fayda sağlamaktadır.
Sağlıklı beslenme aslında bir yaşam biçimidir. Sizler de bu şekilde sağlıklı beslenme ile oluşturulan bir yaşam tarzını tercih ederek ilerleyen süreçlerde yaşamınızdan tam anlamı ile keyif alabilir ve potansiyelinizin sınırlarını zorlayabilirsiniz.
